“Alleen samen maken we het verschil. Als we trauma echt willen aanpakken, moeten we ons realiseren dat er meer nodig is dan een uurtje behandeling en dat er nog 23 andere uren in een dag zitten. Daarbij hebben we elkaar hard nodig.” Het is één van de vele inzichten die de aanjagers opdoen tijdens het ontwikkelen van een Deltaplan Jeugdtrauma, in opdracht van de Bovenregionale Expertisenetwerken Jeugd.
Aanleiding
Met een landelijk meerjarenplan willen de aanjagers Deltaplan Jeugdtrauma onverwerkte ingrijpende jeugdervaringen en de impact ervan indammen. Dat moet lukken door ze eerder te herkennen, goed te behandelen en waar mogelijk te voorkomen. Het doel daarachter past in de Beweging van 0: nul kinderen ondervinden langer dan zes maanden hinder van trauma.
Ervaring
Trauma is vandaag de dag vaak redelijk goed te behandelen, met goede resultaten, tegen relatief weinig kosten én tegen hoge persoonlijke en maatschappelijke opbrengsten. In vele vastgelopen vragen die bij de Regionale ExpertTeams (RET) en de Bovenregionale Expertisenetwerken Jeugd op tafel komen, spelen ingrijpende jeugdervaringen die niet tijdig of niet goed gesignaleerd en behandeld zijn een rol. Met grote gevolgen. Een kind ontwikkelt allerhande klachten die een gezonde ontwikkeling in de weg staan en die te vaak leiden tot grote inzet van zorg en uitval op school. Hoe langer het duurt voor er hulp komt die helpt, hoe meer moeilijkheden het kind ervaart. En hoe hoger de zorgkosten en maatschappelijke kosten oplopen. Onbehandeld jeugdtrauma kan ook voor allerlei moeilijkheden in het volwassen leven zorgen en kan later vaak onbedoeld doorgegeven worden aan een volgende generatie. Door nu aan de slag te gaan met dit belangrijke onderwerp, hopen we dus ook een verschil te maken voor de kinderen van de toekomst.
De afgelopen weken hebben de aanjagers zestig experts geïnterviewd uit alle domeinen en invalshoeken die nodig zijn.
Les
Het Deltaplan Jeugdtrauma is nog in ontwikkeling; op 1 augustus moet het advies voor dit plan klaar zijn. Er zijn al wel lessen te trekken uit de ervaringen van de aanjagers zelf en de experts die zij geïnterviewd hebben.
- Al vroeg signaleren dat een kind iets ingrijpends heeft meegemaakt dat het zelf niet kan verwerken, vraagt oplettendheid en expertise van veel mensen in de brede omgeving. Ook een kind helpen bij de verwerking en bij het oplossen van de problemen die door het onverwerkte trauma ontstaan zijn, vraagt samenwerking van onder meer onderwijs, zorg, hulpverlening, betrokken instanties en het netwerk. Omdat er naast dat uur behandeling nog 23 uur in de dag zitten die kunnen helpen bij de verwerking en herstel.
- Bij een groots doel, past een brede en verre horizon. We hebben minstens tien jaar nodig om écht iets te bereiken.
- Er is al veel op het gebied van trauma en traumaverwerking en er is veel dat zichzelf bewezen heeft. Het Deltaplan Jeugdtrauma moet al dat goede verbinden, vindbaar en toegankelijk maken.
- Een Deltaplan kan alleen slagen als je het samen maakt met alle domeinen en als er ruimte blijft voor verder verbeteren en ontwikkelen. (Betrokken zijn: onderwijs (van kinderen en professionals), zorg (medisch, jeugdzorg, ggz, verslavingszorg, jeugdbescherming), kinderopvang, informele steun- en wijkorganisaties, justitie, schuldhulpverlening en wetenschap.)
Aanjagers Deltaplan Trauma
Linda Gerits, klinisch psycholoog, adviseur Ondersteuningsteam Zorg voor de Jeugd
Peter Dijkshoorn, kinder-en jeugdpsychiater n.p., landelijk ambassadeur lerende jeugdhulp voor OZJ/VNG/VWS; Beweging van 0
Ingrid van Gool, netwerkcoördinator Bovenregionaal Expertisenetwerk Jeugd (BEN) Brabant Zeeland
Nadine Rozenberg, communicatiespecialist Bovenregionaal Expertisenetwerk Jeugd (BEN) Brabant Zeeland