In 2023 organiseerden BEN en 113 samen een serie van drie leerbijeenkomsten over samenwerken rondom suïcidaliteit in de jeugdzorg. Een belangrijke bevinding: als professionals en organisaties zich overvraagd voelen – en dat gebeurt nogal eens als suïcidaliteit in het spel is – maakt dat emoties los die het gezamenlijk vinden van een oplossing in de weg staan. Angst, een defensieve houding, blijven hangen in stelligheden en onmogelijkheden en uiteindelijk ‘afschuiven’. De remedie: gevoelens en frustraties benoemen en bespreekbaar maken.
Onmacht en frustratie bespreken schept ruimte
Dankzij het naspelen van een groot overleg over een bedachte maar levensechte situatie, leerden we wat wel en niet helpt bij het omgaan met suïcidaliteit: ‘Meisje van 14 woont op een behandelgroep en kampt met steeds erger wordende suïcidaliteit. Iedereen maakt zich zorgen, maar de zorg komt niet op gang. Er zijn verschillen in visie tussen de woongroep, de GGZ, het meisje en de ouders. Wat nu?’ In de ene oefengroep lukte het niet gezamenlijke afspraken te maken over ‘goede zorg en perspectief’ voor de jongere in kwestie. Het gesprek bleef steken in uitleg over de ontoereikende beschikbaarheid van medewerkers, hulp vanuit collega-organisaties, financiën en beleid om het risico van suïcide in het team te kunnen blijven dragen. In de andere oefengroep maakte een neutrale gespreksleider het verschil door gevoelens van onmacht en frustratie bespreekbaar te maken en zo ruimte te creëren om met elkaar mee te denken over een oplossing. Daar lukt het wél.
Bekijk de volledige opbrengst van de serie leerbijeenkomsten – en wat we daarmee gaan doen. En pik deze belangrijke handvatten alvast even mee:
- Suïcide ≠ diagnose.
- Suïcidepreventie start met het bespreekbaar maken van suïcidaliteit.
- Suïcidaliteit bespreekbaar maken leidt niet tot suïcide. Het haalt juist de spanning eraf!
- Maak jezelf en anderen niet eenzaam. Suïcidaliteit doet iets met iedereen. Maak dat bespreekbaar. Steun elkaar.
- Suïcidaliteit bespreekbaar maken = een jongere écht zien en erkennen.
- Echt en oprecht contact is de beste ingang tot hulp die helpt. (Maar garanties zijn er niet.)
Bekijk álles wat je kan helpen in het omgaan met suïcidaliteit op de website van 113!
