Voor Sam en zijn gezin is een goed plan gemaakt; het lukt alleen niet om het uitgevoerd te krijgen. Professionals die langs elkaar heen werken, informatie die ergens blijft hangen, aanbieders die ‘nee’ zeggen omdat ze vinden dat zij Sam niet het beste kunnen helpen en organisaties die niet samenwerken… Het leidt ertoe dat Sams verblijf bij een grote GGZ-instelling vanwege een psychose en catatonische* periode zó lang opgerekt moet worden en zó uitzichtloos gaat voelen, dat Sam een tweede psychose krijgt. En nog verder van huis is.
*Iemand met catatonie verkeert in een toestand waarbij hij of zij minder goed kan reageren op de omgeving. Ondertussen is de persoon wel wakker en mentaal helder.
Aanleiding
Wat is nodig om Sam na behandeling van twee psychoses weer veilig en met voldoende ondersteuning voor het gezin thuis te kunnen laten wonen? En hoe krijgen we dat georganiseerd? Dat is de vraag die op tafel komt bij het Regionaal Expertiseteam (RET) en vervolgens bij het kernteam van BEN. Een oplossing is niet eenvoudig, want de situatie is complex. Sam heeft aandoeningen waarvoor hij al langer hulp krijgt en die een grote impact hebben op het hele gezin. Hij heeft bijvoorbeeld moeite met het onderscheid tussen fantasie en realiteit. Ook een van zijn zusjes heeft last van problematiek. Maar Sam komt ook uit een liefdevol nest en zijn ouders gaan tot het gaatje om hem weer thuis te krijgen. Zoals vader het verwoordt tijdens de leersessie met alle betrokkenen: “Hij is gezond. Hij is van binnen heel jong en we horen verhalen dat kinderen er in een instelling ook niet beter op worden. Daar missen ze toch de liefde van thuis.”
Oplossing
Zestien maanden na de eerste psychose en vijf maanden na de tweede komt Sam naar huis. Drie zorgaanbieders en een vaste contactpersoon bij de toegang hebben een team om Sam en het gezin heen gebouwd en zorgen samen voor intensieve ondersteuning. Bundelzorg biedt 36 uur per week begeleiding en dagbesteding voor Sam; Amarant is er voor de Intensieve ambulante gezinsbegeleiding (IAG+FACT) voor het gezin en sociotherapeuten van de klinische afdeling van Herlaarhof (Reinier van Arkel) blijven betrokken voor consultatie en advies wanneer dat nodig is. De vaste contactpersoon van de toegang is in de buurt, voor het geval het even minder gaat en het gezin even iets anders of extra’s nodig heeft.
Financiering van de oplossing is mogelijk gemaakt met een garantstelling door BEN. Bundelzorg is niet gecontracteerd, maar nodig om te doen wat wél-gecontracteerde aanbieders op dat moment niet kunnen. Met de garantstelling heeft de organisatie de zekerheid dat ze mensen kan aannemen en inwerken die klaar zullen staan áls Sam komt en wanneer Sam komt. Dat is op dat moment nog onduidelijk. De financiering is vervolgens geregeld met de betreffende gemeente binnen een maatwerkconstructie.
Lessen
- Luister naar het gezin, dat weet wat nodig is. Al maanden voor de eerste psychose vragen de ouders om extra ondersteuning voor Sam en het gezin.
- Focus op het hele gezin, niet op het individuele kind.
- Mensen maken het verschil. Met één ervaren contactpersoon komt de uitvoering van de oplossing (weer) op gang.
- Wrapped-around-care werkt: een stevig team met verschillende specialismen die ingezet kunnen worden voor Sam én het gezin wanneer en zo lang dat nodig is.
- Garantstelling houdt de vaart erin. Nog beter is vroeger de samenwerking zoeken met beleid en inkoop van de gemeente. Als inzichtelijk is waaróm een complexe oplossing en zware inzet van hulp en ondersteuning nodig zijn, bedenken zij mee hoe dat mogelijk gemaakt kan worden.