Je kent de ander nog niet goed genoeg? Je hebt nog geen vertrouwen kunnen opbouwen? Je wilt je gesprekspartner niet kwetsen of je bent bang voor vijandigheid? Dan kun je er natuurlijk voor kiezen niet te zeggen of te vragen wat jij vindt dat er gezegd of gevraagd moet worden. Alleen heeft niemand daar iets aan. Beter kun je de advocaat van de duivel spelen.
Aanleiding
Goede gesprekken voeren leer je door te doen. Erik Verbunt (SELF doen wat werkt en procesondersteuner bij BEN) heeft in zijn jarenlange ervaring geleerd wat werkt, ook in uitdagende situaties. “Als je met ouders aan tafel zit die het onderling niet eens zijn over wat het beste is voor hun kind. Als je met ouders of collega’s van visie verschilt over de beste aanpak. Als een ouder – vaak onbedoeld – de afgesproken aanpak ondermijnt of kopje onder dreigt te gaan door eigen problemen… “
Een onderbuikgevoel, twijfels of bezorgdheid bespreken doet Erik nooit plompverloren. “Zeker als ik nog geen relatie met iemand hebt kunnen opbouwen. Ik kleed mijn vragen altijd in, vraag bijvoorbeeld toestemming. ‘Mag ik je een heel moeilijke vraag stellen?’. ‘Of ‘Kun je je voorstellen dat iemand die jullie nog niet goed kent nu denkt…?’ Of gewoon: ‘ik realiseer me dat het een indringende vraag is, maar ik móet ‘m stellen’.”
Les
Niet dat succes dan verzekerd is. “Sluit je niet af als je niet de reactie krijgt waarop je hoopte. Je houdt mensen een spiegel voor en niet iedereen wil daarin kijken, hoe mooi je die spiegel ook versierd hebt.” Erik noemt dat ‘alleen maar menselijk’. “In zo’n geval kan de advocaat van de duivel je helpen. Niet jij, maar die advocaat, houdt nu de spiegel voor en jij kunt er samen met je gesprekspartner naar kijken. Je laat deze duivelse figuur jouw zorgen en twijfels verwoorden en schept daarmee wat afstand tussen die woorden en jezelf. Zo hoeft de ander niet het gevoel te krijgen dat je beoordeelt of beschuldigt. Bijna altijd kom je dan nader tot elkaar. Belangrijk, want de antwoorden op de vragen van de advocaat van de duivel leveren essentiële informatie op over wat er écht aan de hand is en wat hier écht gaat helpen.”
Tip
“Vraag je af wat het ergste is dat kan gebeuren. Een moeilijk moment in het gesprek? Iemand die wegloopt of boos op je wordt? Gun die ander dat. En gun het jezelf dat je leert van elk gesprek. “